De provincie Zuid-Holland maakt zich hard voor één landelijke regiecentrale voor mensen die reisassistentie in het openbaar vervoer (OV) nodig hebben. Hieronder vallen mensen met een lichamelijke, verstandelijke, zintuigelijke of andere beperking. Nu moeten reizigers soms contact opnemen met drie verschillende vervoerders voor één reis met het OV.
Reisassistentie en het belang ervan
Voor mensen met een beperking kan het lastig zijn om te reizen met het OV. Vooral de trein geeft allerlei hindernissen. Denk aan een trap om de trein in te komen of de weg vinden als je niet ziet. Om treinreizen makkelijker te maken, kunnen zij reisassistentie gebruiken. Nu helpt reisassistentie mensen om in of uit de trein te stappen, bijvoorbeeld door een plank neer te leggen voor een rolstoelgebruiker. Het probleem is alleen dat reisassistentie op dit moment per regio wordt georganiseerd. Bovendien is er nog geen hulp om over te stappen van bijvoorbeeld trein op bus. Op grote stations kan dit erg lastig zijn.
Om dit probleem op te lossen, zet de provincie Zuid-Holland zich in voor een landelijke regiecentrale. Daar kunnen reizigers op één plek terecht voor reisassistentie én worden zij geholpen als zij door bijvoorbeeld vertraging een overstap missen. De regiecentrale staat de reiziger de hele reis van A tot Z bij. Deze ondersteuning is hard nodig: “Wie nu van Gorinchem naar Scheveningen wil reizen en daar hulp bij nodig heeft, moet verschillende telefoonnummers bellen om de juiste hulp te krijgen. En weer opnieuw bellen voor de terugreis”, zegt provinciebestuurder Frederik Zevenbergen (verkeer en vervoer). “Voor reizigers met een beperking zou deze hindernis er simpelweg niet mogen zijn. Want als een vakantieaanbieder bij één loket een gecombineerde reis kan aanbieden, moet het openbaar vervoer dat ook kunnen. Het enige dat nodig is, is dat overheden samenwerken en denken vanuit de behoefte van de reiziger.”
Samenwerking met ervaringsdeskundigen
Een ander belangrijk punt waar de provincie zich hard voor maakt, is een betere samenwerking met ervaringsdeskundigen. Zij weten namelijk als geen ander hoe (on)toegankelijk het OV is. Op die manier praat de provincie niet over reizigers met een beperking, maar met reizigers met een beperking. “Het Nederlandse openbaar vervoer is een lappendeken van vervoersconcessies met wisselende voorwaarden. Het is goed dat er landelijk een bestuursakkoord Toegankelijkheid is. Dat zorgt voor eenduidigheid en voorspelbaarheid” volgens Peter Waalboer, ervaringsdeskundige en belangenbehartiger bij de oogvereniging. Karin van Dijk is ook ervaringsdeskundige. Zij reist ook vaak met het OV. “De provincie Zuid-Holland geeft nu in waardevolle samenwerking met ons als mensen met een beperking verder invulling aan die landelijke afspraken. Op deze manier kunnen wij telkens iets makkelijker reizen en volwaardig deelnemen aan de maatschappij. Wij zijn blij dat de provincie de handschoen samen met ons oppakt!”
Bestuursakkoord en uitvoeringsprogramma
De plannen zijn onderdeel van het uitvoeringsprogramma Toegankelijkheid OV 2024–2028 dat de provincie Zuid-Holland in juni 2024 presenteerde. Dit uitvoeringsprogramma komt voort uit het bestuursakkoord met dezelfde naam dat de provincie in 2022 samen met andere overheden ondertekende. In het programma staan maatregelen waarmee de provincie het openbaar vervoer de komende vier jaar toegankelijker wil maken. Om deze maatregelen uit te voeren, krijgt de provincie ruim 2 miljoen euro van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Dit komt bovenop de 6 miljoen euro die de provincie uitgeeft aan het toegankelijk maken van bushaltes. Daarbovenop stelt de provincie een subsidie beschikbaar aan gemeenten.
Toegankelijk OV: een gezamenlijke inspanning
Het toegankelijk maken van het OV vraagt om een gezamenlijke inspanning van alle overheidslagen en lokale initiatieven. De provincie Zuid-Holland staat daarom open voor samenwerking met verschillende partijen, zoals gemeenten, vervoerders en andere overheden. De afspraken over de landelijke regiecentrale voor reisassistentie moeten uiterlijk in 2028 klaar zijn, zodat deze regiecentrale in 2029 kan starten. Wie mee wil praten, kan een mail sturen naar toegankelijkheid@pzh.nl.